Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping, önceki gün 32. Asya-Pasifik Ekonomik İşbirliği Örgütü (APEC) Liderler Gayriresmî Toplantısına katılımını ve Güney Kore Cumhuriyeti’ne yönelik resmî ziyaretini tamamlayarak başkent Beijing’e döndü.

Bu ziyaret, Xi Jinping’in 11 yıl aradan sonra Güney Kore’ye gerçekleştirdiği yeni bir  ziyaret olma özelliğini taşıyor. Aynı zamanda, Güney Kore Devlet Başkanı Lee Jae-myung’un göreve başlamasının ardından iki liderin ilk yüz yüze görüşmesi niteliğinde.

Güney Kore basınında yer alan haberlerde, Xi Jinping’in ziyaretinin iki ülke arasındaki ekonomi, ticaret ve kültür alanlarındaki işbirliğini güçlendirdiği, ayrıca ikili ilişkileri yeni bir aşamaya taşıdığı vurgulandı.

1992’den bu yana büyüyen işbirliği

Çin ve Güney Kore, yakın komşular ve önemli işbirliği ortakları olarak 1992’de diplomatik ilişkiler kurdu. Aradan geçen 33 yılda, ekonomi, ticaret, kültür ve teknoloji dâhil birçok alanda aktif işbirliği yürütülerek karşılıklı fayda ve ortak refah sağlandı.

2008 yılında iki ülke arasındaki ilişkiler stratejik işbirliği ortaklığı seviyesine yükseltildi. 2024 itibarıyla, ikili ticaret hacmi diplomatik ilişkilerin ilk dönemine göre 60 kat artarken, Çin ard arda 21 yıldır Güney Kore’nin birinci ticaret ortağı konumunu koruyor. Güney Kore ise Çin’in ikinci büyük ticaret ortağı.

Ziyaretin önemi ve yeni dönem vurgusu

Güney Kore’de bu yıl Haziran ayında yeni hükümetin kurulmasının ardından, Xi Jinping ve Lee Jae-myung bir telefon görüşmesi gerçekleştirerek ikili ilişkilerde yeni bir dönemin temellerini atmıştı.

Son resmî ziyarette ise Xi Jinping, en üst düzey protokol ile karşılandı. Güney Koreli bazı analistler, bu durumun Seul yönetiminin Çin ile ilişkileri geliştirme yönündeki güçlü iradesini yansıttığını belirtti.

Çin Sosyal Bilimler Akademisi uzmanlarından Wang Junsheng, Xi Jinping’in ziyaretinin ikili ilişkilerde “kilometre taşı” olduğunu vurgulayarak, Çin-Güney Kore ilişkilerinin istikrarlı şekilde derinleşmesi açısından stratejik önem taşıdığını ifade etti.

Xi Jinping’in dört maddelik önerisi

Ziyaret sırasında Xi Jinping, Çin-Güney Kore ilişkilerinin geleceğine yön vermek üzere, stratejik koordinasyonun güçlendirilmesi ve karşılıklı güvenin pekiştirilmesi, karşılıklı yarara dayalı işbirliğinin derinleştirilmesi ve fayda bağlarının sıkılaştırılması, halklar arası dostluk ve kültürel değişimin artırılması, çok taraflı platformlarda koordinasyonun yoğunlaştırılması ve barışçıl gelişmenin teşvik edilmesi olmak üzere dört maddelik öneri sundu.

Analistler, bu dört öneriyi ikili ilişkiler için kapsamlı bir “yol haritası” olarak nitelendiriyor. Bu öneri, iki ülke arasında stratejik koordinasyon ilişkilerin yönünü belirleyen pusula, karşılıklı yarara dayalı işbirliği gelişiminin motoru, halklar arası dostluk ilişkilerin köprüsü, çok taraflı koordinasyonun platformu olarak değerlendiriliyor.

Karşılıklı güven ve dayanışma Çin-Güney Kore ilişkilerinin  temeli olacak

Güney Kore Devlet Başkanı Lee Jae-myung, basına yaptığı açıklamada Güney Kore’nin Çin ile ilişkilerine büyük önem verdiğini belirterek, “İki ülke arasındaki dostluk ve işbirliğini daha da ileri taşımak için Çin ile birlikte çalışmaya hazırız.” ifadelerini kullandı.

Karşılıklı siyasi güven, Çin ile Güney Kore arasındaki ikili ilişkilerin temel dayanağını oluşturuyor. Gerçekler, farklı siyasi sistemlere sahip iki ülkenin farklılıklarını bir kenara bırakarak ortak noktalar etrafında birleşebildiğini gösteriyor.

Karmaşık uluslararası ortamda, Çin ve Güney Kore, diplomatik ilişkilerinin kuruluşundaki karşılıklı saygı ve eşitlik ruhunu koruyarak, dış müdahalelere karşı direnç gösterdi; ortak gelişme ve kazan-kazan işbirliği temelinde ilişkilerini yeni bir düzeye taşıdı.

Ekonomik işbirliği ikili ilişkilerin ana dayanak noktası

Ticaret ve ekonomi alanındaki işbirliği, Çin-Güney Kore ilişkilerinin “balast taşı” konumunda.

2024 yılında iki ülke arasındaki ticaret hacmi yüzde 5,6 artışla 328 milyar 80 milyon ABD dolarına ulaştı.

Güney Kore İhracat-İthalat Bankası ve Güney Kore Endüstri Enstitüsü’nün Mayıs ayında yayımladığı rapora göre, yarı iletken, pil gibi ileri teknoloji sektörlerinde iki ülke arasında güçlü bir tamamlayıcılık bulunuyor.

Hem Çin hem de Güney Kore, ekonomik küreselleşmeden fayda sağlayan ve onu destekleyen ülkeler olarak, küresel tedarik ve endüstri zincirlerinin kopmasına karşı çıkıyor ve serbest ticaretin korunması konusunda aynı görüşü paylaşıyor.

Serbest ticaret anlaşmasının 10. yılında derinleşen işbirliği

Bu yıl, Çin-Güney Kore Serbest Ticaret Anlaşması’nın imzalanmasının 10. yılı.

Anlaşmanın ikinci aşamasına ilişkin müzakereler hızla sürerken, yapay zekâ, biyolojik ilaç, yeşil endüstri ve “beyaz saç ekonomisi” gibi yükselen sektörlerde yeni işbirliği potansiyelleri öne çıkıyor.

Kısa süre önce sona eren Çin Komünist Partisi 20. Merkez Komitesi 4. Genel Kurul Toplantısı, ülkenin önümüzdeki beş yıla yönelik kalkınma hedeflerine ışık tuttu.

Ziyareti sırasında Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping, yüksek seviyeli dışa açılımı sürdürme ve diğer ülkelerle kalkınma fırsatlarını paylaşma kararlılığını bir kez daha teyit etti.

Ziyaret kapsamında, iki ülke ticaret, finans, tarım, bilim-teknoloji ve medya alanlarında 10’u aşkın işbirliği anlaşması imzalayarak, ikili ilişkilerin içeriğini daha da zenginleştirdi.

Asya-Pasifik’te ortak gelecek perspektifi

Çin, 2026 yılında Asya-Pasifik Ekonomik İşbirliği (APEC) Liderler Gayriresmî Toplantısı’na ev sahipliği yapacak.

Çin, Güney Kore dâhil tüm taraflarla birlikte Asya-Pasifik serbest ticaret bölgesinin kurulmasını hızlandırmayı, bölgesel ekonomik entegrasyonu derinleştirmeyi ve Asya-Pasifik birliğini inşa etmeyi hedefliyor.

Güney Kore tarafı ise, Çin’in APEC toplantısını düzenlemesine destek vereceğini belirterek, bölgesel ve küresel barış ile kalkınmaya katkı sağlama kararlılığını vurguladı.

“Komşuya yardım, kendine iyiliktir”

Komşusuna yardım eden, aslında kendine iyilik eder. Çin-Güney Kore ilişkilerinde son dönemde gözlenen bu olumlu ivme, büyük bir çaba sonucu elde edilmiştir ve korunmaya değerdir.

Her iki ülke de, liderler düzeyinde varılan mutabakatları hayata geçirerek, değişim ve diyaloğu yoğunlaştırmalı, iki halkın refahını artırmalı ve Asya ile dünyanın barış ve istikrarına yeni bir dinamizm kazandırmalıdır.